සෞරග්රහ මණ්ඩලය ආශ්රිත සංසිද්ධි හා ගවේෂණ-1 කොටස
සෞරග්රහ මණ්ඩලය ආශ්රිත සංසිද්ධි හා ගවේෂණ
මෙම පාඩම ජංගම දුරකථනයෙන් පරිශීලනය කරන්නේ නම් දුරකථනය හරස් අතට හරවා පරිශීලනය කරන්න.
මෙම පාඩම අධ්යයනය කිරීමෙන් ඔබට පහත කරුණු පිළිබඳ උගත හැකිවේ.
-
සෞරග්රහ මණ්ඩලය
-
පෘථිවියේ භ්රමණය හා පරිභ්රමණය
-
භ්රමණය හා පරිභ්රමණය නිසා ඇතිවන සංසිද්ධි
-
සෘතු විපර්යාස ඇතිවීම
-
චන්ද්ර කලා ඇති වීම
-
ග්රහණ
-
සූර්ය ග්රහණ
-
චන්ද්ර ග්රහණ
-
තරු රටා
-
රාශී චක්රයේ තරු රටා
-
වෙනත් තරු රටා
-
අභ්යවකාශ ගවේෂණය
විශ්වයේ අසිරිය ......
විශ්වය යන්නෙහි අදහස වන්නේ සියල්ලම යන්නයි.
එයට අපේ පෘතුවිය හා සඳ මෙන්ම සෞරග්රහ මණ්ඩලයද අයත් වේ. සූර්යයා ක්ෂීරපථ මන්දාකිනියේ
තරු බිලියන සිය ගණනකින් එකක් වන අතර, එම තරු බොහොමයකට ඔවුන්ගේම ග්රහලෝක ඇත.
එපමණක් නොව සෞරග්රහ මණ්ඩලය අයත් වන ක්ෂීරපථය ද විශ්වයට අයත් වේ.ක්ෂීරපථය යනු
එවැනි මන්දාකිණි බිලියන ගණනින් එකක් පමණි . ඒ සියල්ලද විශ්වයට අයත් වේ.
මේ බලන්න...
ඉහත ඔබ දුටුවේ ඔබ අප ජීවත් වන විශ්වයේ අසිරිය දැක්වෙන නිරෑපණයකි.
සෞරග්රහ මණ්ඩලය
සූර්යයා වටා කක්ෂයේ ඇති ග්රහලෝක අටක් සහ ඒවායේ චන්ද්රයන්ගේ ද එකතුව සෞරග්රහ මණ්ඩලය ලෙස හැඳිිිිිින්වේ. සෞරග්රහ මණ්ඩලයේ ග්රහලෝක වන්නේ බුධ, සිකුරු, පෘථිවිය, අඟහරු, බ්රහස්පති, සෙනසුරු, යුරේනස්, නෙප්චූන් වේ. ග්රහක, උල්කාපාත සහ වල්ගාතරු වැනි කුඩා වස්තූන් ද මේ ග්රහලෝක අතර පවතී.
සූර්ය කේන්ද්රයට සාපේක්ෂව ග්රහලෝකවල සහ චන්ද්රයන්ගේ සාපේක්ෂ පිහිටීම් සහ චලනයන් නිරූපණය කරන සෞරග්රහ මණ්ඩල ආකෘතියක් පහත දැක්වේ. ඒ මත ඔබගේ මවුසය හෝ ස්පර්ශ තිරය මෙහෙයවා මෙම ආකෘතිය පාලනය කර බලන්න.
ග්රහලෝක සහ ඒවායේ විෂ්කම්භයන්
ග්රහලෝකය
විෂ්කම්භය
(කිලෝමීටර්)
බුධ
4 879
සිකුරු
12 104
පෘථිවි
12 756
අඟහරු
6 792
බ්රහස්පති
142 984
සෙනසුරු
120 536
යුරේනස්
51 118
නෙප්චූන්
49 528
ග්රහලෝකය | විෂ්කම්භය (කිලෝමීටර්) |
---|---|
බුධ | 4 879 |
සිකුරු | 12 104 |
පෘථිවි | 12 756 |
අඟහරු | 6 792 |
බ්රහස්පති | 142 984 |
සෙනසුරු | 120 536 |
යුරේනස් | 51 118 |
නෙප්චූන් | 49 528 |
ක්රියාකාරකම.
ඉහත වගුව අධ්යනය කර පහත ක්රියාකාරකම කරන්න.
සෞරග්රහ මණ්ඩලයේ සූර්යාගේ සිට ග්රහලෝක පිහිටන දුර අනුව පිළිවෙලින් යා කරන්න. (මෙය සම්පූර්ණ තිරය මත දර්ශනය කර ගැනීමට එහි පහල ඇති ඊතල 4 ක අයිකනය මත ක්ලික් කරන්න.)
පෘථිවිය භ්රමණය හා පරිභ්රමණය
භ්රමණයපෘථිවිය තම අක්ෂය වටා කැරකවීම භ්රමණය ලෙස හඳුන්වයි.![]() |
![]() පෘථිවිය තම සිරස් අක්ෂයට අංශක 23.5 ක් පමණ ආනතව පිහිටයි. |
---|---|
පරිභ්රමණයපෘථිවිය තම අක්ෂය වටා භ්රමණය වෙමින්සූර්යයා වටා ගමන් කිරීම පරිභ්රමණය ලෙස හදුන්වයි.![]() |
දිනකට ගතවන කාලය
ග්රහලෝකයකට තම අක්ෂය වටා එක් වරක් කරකැවීමට ගත වන කාලය එම ග්රහලෝකයෙහි දවසක කාලයයි. තම අක්ෂය වටා එක් වටයක් කැරකැවීමට ගතවන කාලය පහත ක්රියාකාරකම ඇසුරින් අධ්යයනය කරන්න. (i සඳහන් මත click කරන්න.)
දිවා රාත්රි ඇති වන අයුරු
සූර්යයාට මුහුණලා ඇති පෘථිවියේ පැත්තට සූර්යාලෝකය පතිතවන නිසා දහවල් කාලයද, ඒවිටම පෘථිවියේ අනෙක් පසට සූර්යාලෝකය නොවැටෙන නිසා රාත්රී කාලයද ඇතිවේ. පෘථිවියේ භ්රමණය නිසා මේ දිවා රාත්රී ඇතිවීම අඛණ්ඩව සිදුවේ.
දිවා රාත්රී ඇතිවීම විද්යාගාරයේ ඇති ආකෘතිය මගින් පහත දැක්වෙන ලෙස ආදර්ශනය කළ හැක.
ඍතු විපර්යාස ඇති වීම
ලෝකයේ බොහෝ රටවලට වසරේ විශේෂ දේශගුණික ලක්ෂණ සහිත කාල 4 ක් අත්විදීමට හැකිවේ. ඒවා සෘතු ලෙස හැඳින්වෙන අතර ඒවා වසන්ත,ගිම්හාන ,සරත් සහ සිසිර(ශීත) ලෙස නම් කර ඇත. සමකාසන්න රටවල් සහ ධ්රැව ප්රදේශ වල සෘතු භේදය දැකිය හැකි නොවේ.
පෘථිවියේ ආනත වූ අක්ෂය සෘතු ඇති වීමට හේතු වේ. වසර පුරා, පෘථිවියේ විවිධ කොටස් සූර්යයාගේ සෘජු කිරණ ලබා ගනී. උත්තර ධ්රැවය සූර්යයා දෙසට නැඹුරු වන විට, එය උතුරු අර්ධගෝලයේ ගිම්හාන කාලයයි.
ජුනි 22 වන දා පවතින පිහිටීම අනුව උතුරු අර්ධගෝලයට
සූර්ය කිරණ ලම්බකව පතනය වේ. දකුණු අර්ධගෝලයට සූර්ය කිරණ ආනතව පතනය
වේ. ලම්බකව රශ්මිය පතනය වන උතුරු අර්ධගෝලයට උෂ්ණ ඍතුව ඇති වේ. සූර්ය
කිරණ ආනතව පතනය වන විට රත්වීම අඩු නිසා දකුණු අර්ධගෝලයේ පවතින්නේ ශීත
ඍතුව යි.
පෘථිවියේ පරිභ්රමණය නිසා සෘතු විපර්යාස ඇතිවන අයුරු වැඩිදුර අධ්යයනය සඳහා එය මනාව විග්රහ කරන පහත වීඩියෝව බලමු.
ක්රියාකාරකම 02 පහත ප්රශ්න වලට පිළිතුරු ලියන්න.
(මෙය සම්පූර්ණ තිරය මත දර්ශනය කර ගැනීමට එහි පහල ඇති ඊතල 4 ක අයිකනය මත ක්ලික් කරන්න.)
චන්ද්ර කලා හැඳින්වීම
චන්ද්රයා පෘථිවිය වටා පරිභ්රමණය වන විට එක් එක් දිනයේ දී පවතින පිහිටීම අනුව චන්ද්රයාගේ ආලෝකවත් වූ අර්ධයෙන් අපට පෙනෙන කොටස වෙනස් වේ. එම නිසා චන්ද්රයාගේ විවිධ හැඩ හෙවත් චන්ද්රකලා අපට පෙනේ. චන්ද්රයාගේ පරිභ්රමණය නිසා චන්ද්රකලා ඇති වේ. සූර්යයාගෙන් ලැබෙන ආලෝකයෙන් හැම විට ම චන්ද්රයාගෙන් අඩක් ආලෝකවත් වී පවතී. නමුත් චන්ද්රයාගේ ආලෝකවත් වූ අර්ධය අපට සම්පූර්ණයෙන් පෙනෙන්නේ පසළොස්වක දිනක දී පමණකි.
පහත ක්රියාකාරකම සිදු කිරීමට එහි පහලින් ඇති බොත්තම ඉදිරියට තල්ලු කරන්න.